Kotatsu

Kotatsuyu ilk defa Yasu’dan duymuştum. Sonra bir çok film ve animede gördüğümü hatırladım. Hemen her film veya animede evin ortasında bir sehpa vardır. Mesela.. Türkiye’de de oldukça meşhur bir çizgifilm olan Doraemon’un hemen her bölümünde görmek mümkün.. 

Kotatsu neye yarar?

Kotatsu aslında masa ile sehpa arasında birşey.. Salonun orta yerinde olan bu geniş ve genellikle alçak olan masada ders çalışılır, yemek yenir, çay ya da kahve içilip sohbet edilir. Kışın ise bu masaya kalın bir battaniye ve ısıtıcı eklenir.. Soğuk kış günlerinde sizi ve tüm ailenizi sıcacık tutar. Daha önce de söz ettiğim gibi Japonya’da evlerin tamamı ısıtılmadığı için kotatsu gibi pratik çözümler oldukça güzel.. Detaylar burada!

Kotatsunun 14. yüzyılda ortaya çıktığı sanılıyor. Eskiden evin ortasında hem yemek yemek, hem de ısınmak için kullanılan Irori denen bir ocaktan çıkmış. Zaman geçtikçe bu ısıtıcının üstüne masa ve battaniye eklenmiş yani.. Aslında bu yazıyı yazma sebebim de bizde de kotatsu varmış meğer! Bana çok enteresan gelen kotatsuyu lise arkadaşıma anlattım. Şaşırdı ve köyde biz de bunu kullanıyorduk.. Ocağın olduğu yere ayaklarımızı uzatıp, battaniye örterdik dedi. İşte bizim köylerde kullanılan sanırım Irori.. İran, Afganistan, Çin, Kore hatta Güney Amerika’da da farklı isimle benzerleri kullanılıyormuş. İranlılar Korsi, Ispanyollar Brasero (bence daha çok barbeküye benziyor), Koreliler Ondol diyorlarmış.. Yerden ısıtma sisteminin tüm dünyadaki ilk adımları..

Japonlar bu Iroriyi alıp kotatsu yapmışlar ve hala da kullanıyorlar. Meşhur Edo döneminde hareketli olmayan kotatsular kullanılıyormuş. Sonradan istediğin odada kullanılır elektirikli hale getirilmiş. Yani modernize edilmiş. Günümüzde de oldukça yaygın bir biçimde kullanılıyor. Benim gittiğim evlerde pek yoktu ama heryerde satılıyor elbet kullananı çoktur değil miB

Kotatsu özellikle yabancılar tarafından çok seviliyor. Japonya’da yaşayan bir çok yabancının evinde kotatsu görmek mümkün. Ben de çok seviyorum ama kullanmayı düşünmüyorum Bizim elektrikli halımız var malum!  Kotatsunun içine oturduktan kısa bir süre sonra uykunuz geliyor.. Çünkü çok sıcak.. Ama kediniz varsa bence onlar için  harika..

Kotatsunun en güzel yanlarından biri kışın çok da iyi ısınmayan evlerde aileyi bir araya getirmesi bence.. Tüm aile sıcacık masanın altında bir arada oturuyor  çünkü diğer odalar soğuk  Bizim ‘Ayağını sıcak tut, başını serin’ lafı tam kotatsu için söylenmiş sanki.. Battaniyenin altında kalan ayaklarınız sıcacık. Bizim evde olsa kesin ayağını topla, sen topla diye ufak çaplı itişmeler yaşanırdı diye düşünüyorum. Ama Japonlar pek bi mutlu görünüyor.. Toparlamak gerekirse yiyor, içiyor ve yatıp uyuyorsunuz.. Sıcağı sevenler için süper birşey.. Ancak birkaç makalede sıvı kaybına yol açtığı için pek sağlıklı değil diye okudum.. Aman üşütüp hasta olacağıma biraz fazla su içerim de diyebilirsiniz

Sistem de şöyle çalışıyor.. Masanın altında elektirikli bir ısıtıcı var.. Fişe takınca ya da açınca ısınıyor.. Battaniye de ısının dışarı çıkıp yayılmasını engelliyor..