Kabuki

Geleneksel Japon Halk tiyatrolarından biri Kabuki.. 1600’lü yıllara dayanan bir tarihi var. Başlangıçta Şinto tapınaklarında dini değerleri anlatan danslar olarak ortaya çıkmış ve zamanla tapınaklardan ayrılmış. Din etkisinden uzaklaşıp biraz erotik hale gelince kadınların yer alması yasaklanmış. Bu açıdan bizim tarihimize benziyor biraz. Kadınlar yasaklanınca erkekler kadın rolünü üstlenmişler. 

Kabukiyi özel yapan hepimizin yer zaman duyabileceği dramatik olayları kan davası, samurayların onur mücadeleleri gibi konuları canlı ve abartılı bir yaklaşımla ele alması ve elbette tüm oyuncuların erkek olması. 

Dövüş sahneleri günümüzün slow motionına benzer bir teknikle ‘tate’ yapılır. Genelde sahnede sabit kalarak ama sanatçının duygularınının her ayrıntısının aktarıldığı tekniğe de ‘kata’ denir. Katada karakterin ruh hali betimleniyor gibi düşünebilirsiniz. 

Benim en ilgimi çeken detaylardan biri de sahne asistanları. Tamamen siyah giyindikleri için neredeyse hiç dikkat çekmezler. Ancak sanatçılara yardım eden asistanlar ‘Kurogo’ önemli bir yere sahipler. Çünkü aktörün giyinmesi, kullandıkları fazla eşyaların ortalıktan kaldırılması gibi önemli bir görevleri var ki bunu gözününüz önünde yaptıkları halde hiç hissettirmemeleri büyük bir başarı. 

Ben iki kez kabuki izledim. İlki yabancılar için olan kısa ve nispeten daha uygun fiyatlı olandı. Etkileyiciydi ve yabancılar için yukarıda yazdığım detayları anlatıyorlardı. İkincisi Japonya’nın en ünlü Kabiki Tiyatrosu olan Kabukiza’da idi. İkincisi 20.000 (2017 Mayıs ayına göre yaklaşık 600 lira) yenden başlayor. Bizim izlediğimiz yer 18.000 yendi (Yaklaşık 500 TL) ancak kesinlikle ilk kademeden daha iyi bir lokasyonumuz olduğunu söyleyebilirim. 

Gelelim tiyatroya. Kabuki’de iki ya da üç hikaye anlatılıyor. İlk hikayeden sonra uzun bir ara veriliyor. Bu arada obentolar (sefer tası gibi evden getirilen ya da satın alınmış yiyecekler) yeniyor. Evet tiyatronun içinde insanlar obentolarını çıkarıp yemek yiyorlar. Elbette Kabuki Japonlar açısından da çok önemli bir yere sahip bunun için hemen herkesin çok şık olduğunu hatta bir çok kadının kimonaları ile geldiğini söylemeden edemeyeceğim. Obentoları da şıklıkları ile yarışır halde. 

İkinci ve üçüncü aralar 10’ar dakikalık kısa molalar. 

Kabuki oyuncuları her perdenin ardından tek tek karakterlerini tanıtıp oraya kadar onları izleme nezaketinde bulunduğunuz için uzun uzun teşekkür edip yere kapanıp selam veriyorlar. Ancak bu işlem oyun bittikten, parde kapanmadan yapılıyor. Yani son perdenin ardından oyuncular el ele çıkıp selam vermiyorlar. 

Kabuki tiyatrosunda fotoğraf ve video çekmek yasak olduğu için görüntüler bana ait değil. Ben de tiyatronun internet sitesinden aldım bilginize. 

Son olarak Kabikiza’ya gidecekler için birkaç not paylaşmak istiyorum. 

1. Ana gösterim saat 16.30’da başlıyor ve yaklaşık dört buçuk saat sürüyor. 
2. Siz de obento almak isterseniz tiyatronun içinden temin edebilirsiniz. Çok lezzetli ve zarifler. 
3. Şık giyinmeye özen gösterin
4. İngilizce metinler ya da dinleme cihazları satın alarak hikayeyi daha rahat anlayabilirsiniz. Kabuki Japoncası anlaşılması oldukça zor. Bir çok Japon da anlamıyor ne yazık ki. 
5. Vaktiniz olursa mutlaka biraz erken gidip kıyafetlerin sergisini gezip fotoğraf çekmenizi tavsiye ederim
6. Envai çeşit kabuki hediyelik eşyaları da satın alabilirsiniz.