Sankanshion, üç soğuk havadan sonra gelen 4. sıcak hava ile baharın gelmesini anlatan bir deyim. Böyle söyleyince çok matematiksel oldu ama, aslında bizim kültürümüzdeki cemre ile birebir aynı.
Japonya’da bahar deyince akan sular duruyor benim için. Sahiden ilk bahar da sonbahar da insanın kalbini yerinden oynatacak kadar güzel. Sakuraların açmasını dört gözle bekliyorum hatta. Elbette Japonlar da baharın gelmesini dört gözle bekliyorlar. Bunu tıpkı bizim gibi adım adım sayıyorlar. Birinci soğuk bitti, ikincisi ve nihayet sonuncusu diyorlar. Tanıdık geldi değil mi? Türkiye’de Cemre düşmesine benzer bir durumun Japonlarda da olması. Türkiye’de ilk bahar başlangıcında yedişer gün arayla hava, su ve toprağa cemre düşer. Cemre toprağa düştükten sonra da bahar gelir. Azerilerde de boz ayın dört çarşambası olarak geçer. Yani üç soğuk havadan sonra sıcak hava gelir. Cemre önce havaya düşer hava biraz ısınır, sonra soğur, sonra suya düşer biraz daha ısınır ve yine soğur. Toprağa düşer daha da sıcak olur ve meşhur ‘mart kapıdan baktırır kazma kürek yaktırır’ lafı da buralar için uygun. Ve nihayetinde bahar gelir.
Japonya’da da baharın başlangıcından sonra 7 şer gün arayla 3 defa hava soğur ve 4. sıcakta bahar gelir. Bu yazıyı yazdığım sıralarda biz bu son soğukları Türkiye’deki deyimiyle kazma kürek yakma olayını yaşıyoruz.
Japonların 三寒四温 ‘Sankanshion’ Türklerin Cemre dedikleri baharın geliş takvimi bire bir uyum göstermesine şaşırmadığım değil